Người tiêu dùng cần cẩn trọng trước phân bón từ Trung Quốc (ảnh minh họa)

Theo số liệu của Vụ Thương mại biên giới và miền núi - Bộ Công Thương, mặt hàng phân bón được nhập khẩu chủ yếu từ Trung Quốc qua các cửa khẩu phụ, lối mở trên tuyến biên giới Việt - Trung. Loại phân bón nhập chủ yếu là phân DAP, urê và một số loại trong nước chưa sản xuất được như SA, Kali.

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan thì 7 tháng đầu năm 2013, Việt Nam đã nhập khẩu 1,2 triệu tấn phân bón từ thị trường Trung Quốc, chiếm 46,3% thị phần với trị giá 418,1 triệu USD, tăng 14,31% về lượng nhưng lại giảm 0,6% về trị giá. Sau Trung Quốc là Philippin với 217,3 nghìn tấn, trị giá 102,8 triệu USD.  

Trong số 2,4 triệu tấn phân bón nhập khẩu thì phân DAP được nhập về nhiều đứng thứ 3 (sau phân Kali), với 488 nghìn tấn, trị giá 256,1 triệu USD, tăng 49,67% về lượng và tăng 36,27% về trị giá so cùng kỳ. Lượng phân DAP chủ yếu nhập về từ Trung Quốc. Tuy nhiên, thời gian gần đây, phân DAP Trung Quốc đã bị “phanh phui” nhiều vụ kém chất lượng, nhất là ở khu vực Tây Nam Bộ. Tại khu vực này, phân bón DAP Trung Quốc được người dân mua nhiều nhất vì giá rẻ.

Hiện giá bán DAP trên thị trường cao nhất là của Hàn Quốc với khoảng 17 ngàn đồng/kg, của Philippine 16 ngàn đồng/kg (800 ngàn/bao), kế tiếp phân DAP nhập từ Nga giá 14 ngàn đồng/kg, cuối cùng nhập từ Trung Quốc giá 13 ngàn đồng/kg (650 ngàn đồng/bao).

Mới đây, đội quản lý thị trường số 2 (xã Bình Hiệp, huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An) đã lấy mẫu phân bón DAP 18-46 của Trung Quốc gửi đi phân tích 2 lần tại Trung tâm Khảo kiểm nghiệm phân bón vùng Nam bộ và Trung tâm Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 (quận 1, TPHCM). Kết quả kết luận mẫu phân kém chất lượng.

Ông Trần Văn Quốc- Đội trưởng Đội QLTT số 2- cho biết, các đại lý bán hàng DAP Trung Quốc kém chất lượng thường tập trung ở vùng xa, vùng giáp biên giới. Với lô hàng giá rẻ do buôn bán qua đường tiểu ngạch không ai kiểm soát chất lượng nên họ mua đứt bán đoạn với nông dân, còn những lô hàng có giá trị lớn hơn thì họ bán nợ sau 4 tháng với lãi suất 5%/tháng.  

Nhiều trường hợp người nông dân sau khi sử dụng thấy không hiệu quả, họ đến đại lý phản ảnh đòi bồi thường nhưng đều không được. Lý do chính là các đại lý và nhà phân phối cùng đứng chung một “chiến hào”, chỉ người nông dân bị thiệt - ông Quốc cho biết.

Một cái khó nữa là theo quy định, chỉ những lô hàng nào có từ 10 bao 50 kg (tức 500 kg) trở lên thì mới kiểm tra lấy mẫu. Xuất phát từ “kẽ hở” này mà xuất hiện nhiều loại DAP Trung Quốc của rất nhiều công ty tư nhân nhập khẩu từ Nam đến Bắc có giá rẻ (dưới 10 ngàn đồng/kg, trong khi giá bình quân là 13 ngàn đồng/kg), nhưng cơ quan chức năng không thể lấy mẫu kiểm định chất lượng được, bởi số lượng thực tế trong kho đại lý không đủ để kiểm tra.

Ông Nguyễn Hạc Thúy- Tổng thư ký Hiệp hội phân bón Việt Nam- cảnh bảo: Trước tình hình thị trường phân DAP nhiễu loạn về chất lượng như vậy, người mua nên hết sức thận trọng, không vì tham rẻ mà mua phân kém chất lượng. Nên chọn mua phân DAP trong nước sản xuất hoặc mua của những công ty nhập khẩu hàng chính hãng có uy tín.

Nguyễn Duyên/ Báo Công Thương