Ban chủ tọa tại diễn đàn
Theo báo cáo của Cục Trồng trọt, tổng diện tích cây vụ đông 2016 đạt 400 nghìn ha, giảm 7 nghìn ha so với vụ đông 2015 và giảm 20 nghìn ha so với kế hoạch. Trong đó, hầu hết các loại diện tích cây vụ đông như ngô, lạc, đậu tương và khoai tây đều giảm so với vụ đông 2015; điển hình là ngô (giảm 12 nghìn ha), đậu tương (giảm 6 nghìn ha), khoai lang (giảm 3 nghìn ha), riêng diện tích rau đậu tăng 10 nghìn so với vụ đông 2015.
Tổng sản lượng cây trồng vụ đông 2016 đạt 4,5 triệu tấn, tăng khoảng 500 nghìn tấn so với vụ đông 2015. Trong đó, hầu hết các loại cây trồng đều bị giảm sản lượng so với vụ đông 2015, riêng rau đậu sản lượng tăng 536 nghìn tấn so với vụ đông 2015.
Tổng giá trị cây vụ đông 2016 đạt khoảng 25 nghìn tỷ; tăng 2,7 nghìn tỷ đồng so với vụ đông 2015. Do gặp khó khăn về thị trường đầu ra, giá bán không cao nên các loại sản phẩm cây trồng chủ lực như ngô, đậu tương, khoai tây đều thấp hơn so với vụ đông 2015. Giá các cây khác như khoai lang, lạc, rau đậu các loại giá ổn định tương đương và cao hơn so với vụ đông 2015.
Đại diện lãnh đạo Cục Trồng trọt cho biết, mô hình SX cho hiệu quả kinh tế cao xuất hiện hầu hết ở các địa phương từ vùng đồng bằng sông Hồng, trung du miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ. Các mô hình SX cho hiệu quả kinh tế cao cũng hết sức đa dạng về chủng loại, hình thức, phương thức hợp tác SX, bao tiêu sản phẩm.
Trong SX vụ đông 2016 đã có nhiều tiến bộ kỹ thuật mới tiếp tục được nhiều địa phương áp dụng trong SX và đem lại hiệu quả kinh tế cao, giảm chi phí đầu vào và giảm áp lực về thời vụ gieo trồng như: Kỹ thuật trồng khoai tây, đậu tương, ngô bằng phương pháp làm đất tối thiểu. Kỹ thuật rẽ lúa đặt bầu bông bí, dưa đã khắc phục thời vụ sớm hơn 10 ngày. Kỹ thuật che phủ nylon trồng bầu, bí, dưa, lạc giúp giữ ẩm cho đất, cây mọc đều, hạn chế cỏ dại.
Biện pháp tưới nước tiết kiệm sử dụng khum che ni lông được áp dụng trên hầu hết diện tích SX cây giống, rau các loại và đặc biêt là su hào trồng vào vụ đông được mở rộng giúp giảm sức lao động, tăng năng suất và tăng hiệu quả SX.
Hiện các tỉnh phía Bắc xuất hiện nhiều mô hình SX cây vụ đông mang lại hiệu quả kinh tế cao, cải thiện cuộc sống cho bà con nông dân. Tại Nam Định, mô hình trồng cây cà chua sớm tại xã Quỹ Nhất (huyện Nghĩa Hưng), xã Hải Tây (huyện Hải Hậu) năng suất đạt từ 1.200 - 1.500 kg/sào Bắc Bộ, tổng thu 12 - 14 triệu đồng/sào, lãi 5 triệu đồng/sào. Mô hình trồng bí xanh đá trên đất 2 lúa tại xã Hải Tân, Hải Toàn (huyện Hải Hậu), xã Nghĩa Hồng (huyện Nghĩa Hưng) năng suất ước đạt 800 kg/sào Bắc Bộ, thu nhập 3,5 - 4,0 triệu đồng/sào, lãi 2 - 2,5 triệu đồng/sào.
Giống cà chua VT10 của Viện CLT-CTP
Tại Bắc Giang, mô hình SX lạc giống vụ đông 2016 với quy mô 9ha tại các xã Phúc Sơn, Lam Cốt (huyện Tân Yên) với kinh phí hỗ trợ 110 triệu đồng. Kết quả, năng suất lạc đạt 25 tạ/ha, cung ứng cho thị trường trên 20 tấn lạc giống, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người SX.
Tại Vĩnh Phúc, vụ đông 2016 triển khai mô hình hỗ trợ SX ngô biến đổi gen với quy mô 2.946,25ha sử dụng 3 giống NK4300Bt/GT (2.541,25ha), NK66Bt/GT (321ha) và DK6818S (93ha). 3 giống ngô sử dụng trong mô hình có chứa gen kháng thuốc trừ cỏ gốc Glyphosate (thuốc có phổ tác động rộng) nên trong quá trình canh tác chỉ phải trừ cỏ 1 lần duy nhất từ đầu vụ. Gen kháng sâu đục thân trong 3 giống ngô giúp giảm sử dụng thuốc BVTV, giảm công phun thuốc, bảo vệ sức khỏe con người SX, đồng thời giúp giống đạt được năng suất cao 60,2 tạ/ha. Hiệu quả kinh tế đạt 8,2 triệu đồng/ha.
Ngoài các mô hình trên, còn rất nhiều mô hình SX cây vụ đông khác cũng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân như mô hình SX măng tây xanh theo hướng VietGAP tại Bắc Ninh, mô hình trồng củ đậu tại Hải Dương, mô hình trồng bí đỏ tại Hưng Yên…
Tại buổi hội thảo, lãnh đạo các đơn vị cũng đã tập trung thảo luận nội dung như một số kỹ thuật đã và đang áp dụng trong SX tại một số vùng, giống cây trồng vụ đông mang lại hiệu quả kinh tế cao…
Tại diễn đàn, ông Trần Văn Khởi, Quyền Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã nêu ra một số thuận lợi cũng như khó khăn trong việc SX cây vụ đông 2016, đồng thời đưa ra các kế hoạch SX vụ đông 2017. Ông Khởi đề nghị Trung tâm Khuyến nông các tỉnh sớm đẩy mạnh các hoạt động hơn nữa để phục vụ mục tiêu, kế hoạch đã đề ra trong SX...
MAI CHIẾN (Nông Nghiệp Việt Nam)