(HQ Online)- Từ đầu năm đến nay, trong khi nhiều nhóm hàng nông lâm, thủy sản như gạo, cà phê, cao su gặp nhiều bất lợi về giá và thị trường thì mặt hàng hồ tiêu vẫn đạt mức tăng trưởng khá, tuy khối lượng XK giảm nhưng kim ngạch và giá XK cao.


Thu hoạch hồ tiêu. Nguồn: Internet

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 4 tháng đầu năm XK hồ tiêu ước đạt 56.000 tấn, kim ngạch 513 triệu USD giảm 25% về lượng, tăng 0,5% về kim ngạch. Thống kê của Tổng cục Hải quan trong 3 tháng đầu năm cũng cho thấy giá tiêu đen XK bình quân đạt 8.772 USD/tấn, tăng 2.926 USD/tấn, (tăng gần 35%), giá tiêu trắng đạt 12.500 USD/tấn, tăng 2.926 USD/tấn (tăng 34,78%) so với cùng kỳ 2014. Theo nhận định của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), đây là mức giá cao kỷ lục từ trước tới nay với hồ tiêu nước ta. Nếu duy trì được mức giá trên thì năm 2015 chỉ cần XK 130.000 tấn tiêu các loại ngành hồ tiêu cũng sẽ duy trì kim ngạch 1,2 tỷ USD như năm 2014.

Dự báo về tình hình XK hồ tiêu trong quý II, bà Nguyễn Mai Oanh, Phó chủ tịch, kiêm Tổng thư kí Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam cho biết, quý II là thời điểm hồ tiêu Việt Nam có lợi thế XK do nguồn cung từ những nước sản xuất hồ tiêu chính chỉ có Việt Nam và Ấn Độ, trong khi đó tiêu thụ nội địa của Ấn Độ lại cao (ước khoảng 48.000 tấn, cao hơn 1.200 tấn so với năm 2014). Khi nhu cầu tiêu thụ tăng, lượng hàng tồn kho của các nhà đầu cơ phân phối hạn hẹp, giá tiêu trong quý III có thể biến động tăng trước khi Việt Nam vào thu hoạch vụ mới năm 2016.

Mặc dù có nhiều thuận lợi, tuy nhiên theo nhận định của VPA, năm 2015, châu Âu và nhiều nước đã bắt đầu thực thi nhiều quy định với hàng hóa XK đặc biệt là các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm (trong quý I, sản lượng tiêu Việt Nam XK vào châu Âu đã bắt đầu giảm) đó là trở ngại lớn nhất của hồ tiêu Việt Nam. Nếu không có sự đồng lòng quyết tâm sản xuất hồ tiêu sạch, vệ sinh an toàn từ người sản xuất đến các DN chế biến, phân phối thì rất có thể tuy nhu cầu thế giới tăng nhưng chưa chắc hồ tiêu sẽ tăng mạnh được sản lượng XK trong năm 2015.

Nhìn lại tình hình XK hồ tiêu trong năm 2014, ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam cho biết, trong năm 2014, lần đầu tiên hồ tiêu tham gia vào nhóm các mặt hàng XK đạt kim ngạch trên 1 tỉ USD với kim ngạch XK đạt 1,2 tỉ USD, tăng gần 35% so với năm 2013. Giá tiêu XK trong năm 2014 cũng tăng dần từ đầu năm tới cuối năm và đạt mức bình quân cao nhất so với các năm trước đạt 7.738 USD/tấn, tăng gần 16% so với năm 2013... Tuy vậy, khoảng cách chênh lệch giữa giá XK tiêu Việt Nam với giá trung bình XK của 3 nước Ấn Độ, Indonesia và Malaysia năm 2014 còn lớn (chênh lệch thấp nhất là trên 1.300 USD/tấn, cao nhất là trên 2.200 USD/tấn). Điều này cho thấy ngành hồ tiêu Việt Nam cần có nhiều giải pháp hơn nữa để tăng giá trị và nâng cao sức cạnh tranh. Bên cạnh đó, trong năm 2014, mặc dù nhiều DN đã hoàn thiện, đi vào hoạt động các nhà máy xử lí tiêu sạch theo công nghệ hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế, đa dạng hóa sản phẩm theo nhu cầu thị trường tạo giá trị cao hơn, nhưng lượng hồ tiêu XK dạng thô vẫn chiếm tỉ trọng lớn. Lượng tiêu trắng XK giảm trên 15%. Tỉ trọng tiêu trắng so với tổng lượng tiêu XK năm 2014 chỉ đạt trên 10%, giảm 4% so với năm 2013 (trước đây có năm chiếm từ 16% -20%). Ngoài ra, việc quản lí, tuyên truyền, kiểm tra điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm cho hồ tiêu XK còn chưa được đề cao khiến tiêu Việt Nam vào một số thị trường cao cấp còn hạn chế (năm 2014, thị trường Đức đã giảm khối lượng NK tiêu Việt Nam còn 50% so với năm 2013).

Trước tình hình trên, để tăng sản lượng tiêu XK trong năm 2015, đồng thời giảm thiểu rủi ro trong sản xuất, thương mại, theo ông Đỗ Hà Nam, các DN cần quyết tâm thay đổi mạnh hơn nữa cách làm ăn để ngày càng có nhiều hơn sản phẩm tiêu sạch, thỏa mãn nhu cầu NK. Tích cực tham gia các mô hình liên kết giữa nông dân, DN xây dựng vùng sản xuất tiêu bền vững, có thương hiệu, có nhãn hiệu, có nguồn gốc xuất xứ, đặc biệt phát triển mạnh các mô hình liên kết sản xuất theo hợp đồng, sản xuất theo tiêu chuẩn GAP hoặc có chứng nhận như 4C, UTZ, RA… để ngày càng có nhiều sản phẩm sạch, chất lượng cao. Cùng với sự nỗ lực của các DN, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần chỉ đạo quyết  liệt hơn nữa về vấn đề nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm trong sản xuất hồ tiêu, với nhiều giải pháp căn cơ từ việc quản lí giống, thuốc bảo vệ thực vật… tới việc tăng cường hơn nữa các hoạt động khuyến nông; phổ biến quy trình kĩ thuật canh tác tiên tiến, đặc biệt ở các vùng nông dân mới phát triển chưa có nhiều kinh nghiệm canh tác thu hoạch, bảo quản...
(Theo baohaiquan.vn)