Tính đến nay, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã được thành lập tròn 40 năm. Sự hình thành và phát triển của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam luôn luôn gắn bó chặt chẽ và hiệu quả với Liên Xô trước đây và LB Nga ngày nay.

Tổng giám đốc Petrovietnam Nguyễn Quốc Khánh đã nói về các dự án hợp tác dầu khí tiêu biểu của Việt Nam với LB Nga.

Thủ tướng LB Nga, ngài Dmitry Mevedev và Phó Thủ tướng nước CHXHCN Việt Nam, đồng chí Hoàng Trung Hải tại Diễn đàn kinh tế Việt - Nga (TPHCM, ngày 7/4/2015) (ảnh: Hà Văn Thắng)

Mối hợp tác giữa Petrovietnam và Zarubezhneft

Liên doanh Vietsovpetro ra đời năm 1981 trên cơ sở Hiệp định Liên Chính phủ Việt Nga. Từ khi thành lập đến nay, Liên doanh Vietsovpetro đã đạt được rất nhiều thành tựu: Tổng sản lượng khai thác cộng dồn đến 1/1/2015 đạt 213,4 triệu tấn dầu, đưa vào bờ 27,8 tỉ m3 khí. Trong đó, tổng doanh thu cộng dồn đến 1/1/2015 đạt xấp xỉ 72 tỉ USD, đem lại cho phía Việt Nam 45 tỉ USD và Nga 10,5 tỉ USD.

Vietsovpetro đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành và phát triển của đội ngũ cán bộ khoa học, kỹ thuật có trình độ chuyên môn cao với trên 8.000 cán bộ khoa học, kỹ thuật (trong đó có hơn 500 người Nga) để phục vụ cho ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam.

Liên doanh Vietsovpetro đã đóng góp quan trọng đối với sự phát triển chung của cả nền kinh tế Việt Nam và đóng góp to lớn cho ngân sách nhà nước LB Nga. Năm 2010 Chính phủ Việt Nam và Chính phủ LB Nga đã gia hạn cho Liên doanh Vietsovpetro thêm 20 năm nữa, từ 2010 đến 2030.

Từ năm 2010 đến nay, Vietsovpetro tiếp tục đóng góp hàng năm cho ngân sách nhà nước Việt Nam từ 2 đến 3 tỷ USD, lợi nhuận ròng chuyển về Nga 400 đến 500 triệu USD. Bên cạnh đó Vietsovpetro tiếp tục mở rộng hoạt động ở thềm lục địa Việt Nam, đưa tổng số lô có sự tham gia của Vietsovpetro lên 7 lô (04-3, 04-1, 09-3, 09-3/12, 12/11, 42).

Tổng giám đốc Petrovietnam, đồng chí Nguyễn Quốc Khánh phát biểu tại "Diễn đàn kinh tế Việt - Nga"

Hợp tác giữa Petrovietnam và Gazprom

Vietgazprom là Công ty liên doanh giữa Petrovietnam và Gazprom bắt đầu hoạt động tại Việt Nam từ năm 2002 và là công ty dầu khí có hoạt động rộng lớn và tích cực với 9 lô hợp đồng ở thềm lục địa Việt Nam, trong đó có những khu vực nước sâu, xa bờ.

Trong quá trình phát triển, Vietgazprom đã có những phát hiện quan trọng ở mỏ Báo Vàng, Báo Trắng, Báo Đen thuộc lô 112, 113 bể Phú Khánh thềm lục địa Việt Nam. Từ năm 2008 đến nay, Vietgazprom đã triển khai công tác tìm kiếm thăm dò dầu khí ở các lô 129, 130, 131, 132. Đây là những khu vực nước sâu, công tác thăm dò gặp nhiều khó khăn.

Công ty điều hành dầu khí Biển Đông: Năm 2012, Gazprom tham gia 49% lô 05-2, 05-3 do Công ty điều hành dầu khí Biển Đông (Bien Dong POC) là nhà điều hành đang khai thác khí ở mỏ Hải Thạch, Mộc Tinh. Đây là dự án khai thác khí có quy mô lớn nhất từ trước tới nay tại Việt Nam và là dự án trọng điểm Quốc gia về dầu khí. Tính đến 1/1/2015, Liên doanh dầu khí Biển Đông đã khai thác an toàn, hiệu quả 2 tỷ m3 khí, hiện nay mỗi ngày đưa vào bờ 5 triệu m³ khí.

Trong lĩnh vực lọc hóa dầu: Vào ngày 6/4/2015, Petrovietnam và Gazprom Neft đã ký Thỏa thuận về những điều kiện cơ bản (HOA) để Gazprom Neft tham gia nâng cấp và mở rộng Nhà máy lọc dầu Dung Quất. Đây là dự án lọc hoá dầu lớn nhất Việt Nam và Gazprom Neft có thể tham gia tới 49% với số vốn đầu tư hàng tỷ USD.

Song song, Petrovietnam đã hợp tác với Gazprom trong các lĩnh vực khác: Trong những năm gần đây, quan hệ hợp tác giữa Petrovietnam và Gazprom mở rộng từ lĩnh vực tìm kiếm thăm dò khai thác dầu khí sang các lĩnh vực khác như sử dụng khí hóa lỏng làm nhiên liệu cho xe ô-tô tại Việt Nam, Gazprom dự định đầu tư khoảng 400 triệu đô-la cho dự án này. Hàng năm Gazprom tiếp tục đào tạo cán bộ của Petrovietnam, bao gồm cả nâng cao và đào tạo tiến sĩ.

Một góc mỏ Bạch Hổ của Vietsovpetro (ảnh: Hoàng Chương)

Petrovietnam hợp tác với Rosneft

Bên cạnh Gazprom, Zarubezhneft, Công ty dầu khí quốc gia lớn nhất nước Nga Rosneft hiện tham gia vào lô 06-1 và đường ống khí Nam Côn Sơn và là Nhà điều hành. Hệ thống đường ống dẫn khí Nam Côn Sơn là đường ống hai pha dài nhất thế giới, gồm 400 km đường ống dưới biển, trên bờ và trạm xử lý khí tại Dinh Cố và có vai trò chiến lược đối với nền kinh tế Việt Nam, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Khí và Condensate được khai thác từ mỏ Lan Tây và Lan Đỏ của Rosneft với sản lượng khai thác cộng dồn đến hết ngày 31/12/2014 xấp xỉ 45 bcm (44,91) và 18,2 triệu thùng condensate. Rosneft đang tiếp tục mở rộng hoạt động của mình ngoài khơi Việt Nam.

Hoạt động dầu khí của Petrovietnam tại Liên Bang Nga

Liên doanh Rusvietpetro, có 49% của Petrovietnam và 51% của Zarubezhneft thành lập năm 2008 khai thác dầu ở Nhenhetxky, LB Nga. Bước sang năm 2015, Rusvietpetro đã đạt mốc 10 triệu tấn dầu khai thác được tính từ khi đưa dòng dầu đầu tiên vào sản xuất công nghiệp tháng 9 năm 2010.

Liên doanh Gazpromviet có 49% của Petrovietnam và 51% của Gazprom, được thành lập năm 2009 hiện đang khai thác khí mỏ Nagumanov và Bắc Purov, LB Nga.

Khẳng định mối quan hệ chiến lược trong ngành công nghiệp dầu khí Việt - Nga

Với những thành tựu đạt được trong mối quan hệ hợp tác chiến lược Việt – Nga trong ngành dầu khí. Để mối quan hệ này ngày càng phát triển vững chắc, đem lại hiệu quả kinh tế cao, Tổng giám đốc Nguyễn Quốc Khánh đưa ra một số kiến nghị.

Thứ nhất, trong 4 lô tại khu tự trị Nhenhetxky của Liên doanh Rusvietpetro chỉ có lô số 4 được ưu đãi thuế khai thác tài nguyên với thuế suất 0% đến ngày 01/01/2022, còn các lô số 1, 2 và 3 chỉ được ưu đãi thuế tài nguyên đến hết năm 2014. Việc đề nghị cho Công ty Liên doanh Rusvietpetro đã được đưa vào Biên bản các kỳ họp Uỷ ban liên Chính phủ Việt-Nga lần thứ 15, 16 và 17 và nội dung các cuộc hội đàm giữa lãnh đạo cấp cao hai nhà nước Việt Nam – Liên bang Nga. Trong đó Petrovietnam kiến nghị Chính phủ Nga và Chính phủ Việt Nam đàm phán ký kết Hiệp định Liên Chính phủ về việc cho Công ty Liên doanh Rusvietpetro được miễn thuế khai thác tài nguyên cho hết thời hạn của Giấy phép các lô thuộc đới nâng trung tâm Khoreiver thuộc khu tự trị Nhenhetxky Liên bang Nga. Petrovietnam mong muốn Liên doanh Rusvietpetro sẽ có hiệu quả kinh tế rõ nét như Liên doanh Việt – Nga Vietsovpetro hiện nay.

Thứ hai: Hoạt động của Liên doanh Gazpromviet ở LB Nga sẽ không có hiệu quả do gặp khó khăn về giá khí. Petrovietnam mong muốn Chính phủ Nga có cơ chế đặc biệt trong việc tiêu thụ khí của Liên doanh Gazpromviet cũng như tạo điều kiện để Gazpromviet tiếp tục tham gia các mỏ khác ở LB Nga.

Tổng giám đốc Nguyễn Quốc Khánh khẳng định: “Với quan hệ hữu nghị, truyền thống lâu đời giữa Việt Nam và LB Nga, Petrovietnam ủng hộ LB Nga mở rộng hoạt động ở thềm lục địa Việt Nam. Petrovietnam thực sự mong muốn và quyết tâm mở rộng các hoạt động của mình tại Liên bang Nga, nơi chúng tôi xác định là địa bàn chiến lược và ưu tiên số 1, đồng thời sẵn sàng cùng các đối tác Nga tham gia dự án dầu khí ở các nước thứ ba khác và mong muốn nhận được sự ủng hộ của Chính phủ hai nước”.

Thiên Thanh (tổng hợp)