Chưa bao giờ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) phải đối mặt với những khó khăn, thách thức như hiện nay, mà nguyên nhân chủ yếu là do giá dầu suy giảm một cách tiêu cực. Và hơn lúc nào hết, những người lãnh đạo công đoàn các cấp đã thể hiện được vai trò “thủ lĩnh” của mình. Tất nhiên, mọi việc không phải là đơn giản…

Phóng viên Báo Năng lượng Mới đã có cuộc trao đổi với đồng chí Nghiêm Thùy Lan, Chủ tịch Công đoàn Dầu khí Việt Nam (CĐ DKVN) về vai trò của thủ lĩnh công đoàn trong tình hình hiện nay.


Chủ tịch CĐ DKVN Nghiêm Thùy Lan 

PV: Thưa đồng chí Chủ tịch Công đoàn. Tại sao khi nói đến người đứng đầu tổ chức công đoàn, người ta hay dùng từ “thủ lĩnh” - Phải chăng, đây là cách nhấn mạnh vai trò quy tụ, dẫn dắt của người lãnh đạo công đoàn?

Chủ tịch CĐ DKVN Nghiêm Thùy Lan: Trong thời gian gần đây, người ta hay gọi người đứng đầu các tổ chức công đoàn là “thủ lĩnh”, cách gọi này đúng là đã phần nào nói lên vai trò, trách nhiệm của người lãnh đạo công đoàn. Nói giản dị thì thủ lĩnh công đoàn là người quy tụ, dẫn dắt công đoàn viên để cùng thực hiện cho một mục tiêu chung. Thủ lĩnh công đoàn phải là người thực hiện tốt vai trò đại diện, bảo vệ quyền lợi chính đáng, hợp pháp cho người lao động (NLĐ); phối hợp với doanh nghiệp chăm sóc tốt đời sống vật chất, tinh thần cho NLĐ. Và người thủ lĩnh công đoàn phải là đầu tàu, gương mẫu trong mọi việc. Bên cạnh đó, phải có thêm các tố chất là dũng cảm, có kiến thức pháp luật, biết điều phối các mối quan hệ và phải có kỹ năng thương thuyết trong cách giải quyết công việc hằng ngày.


Công nhân tại xưởng cơ khí của PVD Offshore Ảnh: Lê Ngọc Tiến 

PV: Từ cuối năm 2014, do giá dầu suy giảm, PVN đã phải đối mặt với những thách thức, khó khăn chưa từng có. Vậy mà xem ra, chưa có những diễn biến phức tạp trong đời sống của người lao động Dầu khí?

Tại sao lại có được điều này, xin đồng chí Chủ tịch cho biết công đoàn các cấp trong tập đoàn đã phải làm gì?

Chủ tịch CĐ DKVN Nghiêm Thùy Lan: Nhìn lại năm 2015 và 6 tháng đầu năm 2016, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam và tổ chức công đoàn đã phải đối mặt với những khó khăn, thách thức chưa từng có, mà nguyên nhân cơ bản nhất, đó là do giá dầu giảm sâu, giảm liên tục kể từ tháng 10-2014 đến nay đã gây ra hệ lụy tiêu cực khó có thể tưởng tượng, ngay cả với các công ty dầu khí hùng mạnh trên thế giới. Tình hình này đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư của Tập đoàn và kéo theo những khó khăn về việc làm và thu nhập của NLĐ tại nhiều đơn vị trong ngành. Thực sự là giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử phát triển của ngành Dầu khí. Đây chính là lúc thể hiện rõ nhất bản lĩnh người Dầu khí.

Trước tình hình đó, lãnh đạo CĐ DKVN đã nỗ lực hết mình tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau:

Một là, từng cán bộ lãnh đạo công đoàn luôn nêu cao vai trò đầu tàu gương mẫu của người Thủ lĩnh tinh thần trên mọi phương diện. Phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đưa ra nhiều các quyết sách lớn trong hoạt động công đoàn; đảm bảo kịp thời, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, tạo nên những tác động mạnh mẽ, tích cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và xây dựng đội ngũ CBCNV-LĐ phát triển trong chính lúc khó khăn nhất.

Hai là, làm tốt công tác tư tưởng trong đội ngũ lãnh đạo chủ chốt công đoàn, phát huy mạnh mẽ sức mạnh và trí tuệ của tập thể Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Công đoàn. Đội ngũ cán bộ công đoàn chuyên trách và cán bộ công đoàn các cấp thông qua việc đẩy mạnh tuyên truyền về những khó khăn, thách thức mà Tập đoàn và các đơn vị đang phải đối mặt, từ đó có định hướng tốt để họ hiểu đúng và chia sẻ, sát cánh cùng chuyên môn với tinh thần cao nhất nhằm giải quyết các khó khăn thông qua các hoạt động công đoàn như: tuyên truyền, động viên NLĐ vững vàng, bản lĩnh, thống nhất trong nhận thức và hành động, đoàn kết, đồng lòng thực hiện các kế sách ứng phó hiệu quả, tiết giảm chi tiêu, đẩy mạnh sáng kiến, sáng chế vượt qua những khó khăn, thách thức.

Ba là, với phương châm hướng về NLĐ, vì NLĐ, chúng tôi luôn luôn lắng nghe, thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, NLĐ, chỉ đạo công đoàn các cấp tham gia có hiệu quả vào phương án sắp xếp bố trí lao động, việc làm, các chế độ chính sách cho NLĐ, đặc biệt là ở những đơn vị khó khăn, đơn vị tái cấu trúc, cổ phần hóa; đẩy mạnh các hoạt động thiết thực với NLĐ, tránh hình thức phô trương, đáp ứng được mong muốn của NLĐ. Chú trọng làm tốt công tác thăm hỏi, hỗ trợ NLĐ.

Bốn là, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, đặc biệt ở các công trình dự án trọng điểm trong đoàn viên và NLĐ, góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của PVN. Năm 2015, chúng tôi đã làm rất tốt công tác tổ chức phát động và chỉ đạo triển khai các phong trào thi đua.

Chú trọng công tác tôn vinh, khen thưởng, nhân rộng các tập thể, cá nhân điển hình trong các phong trào này nhằm tạo động lực phấn đấu cho NLĐ. Đặc biệt nhân Tháng Công nhân và Ngày Phụ nữ Việt Nam 20-10, CĐDK đã tổ chức cho các tập thể, cá nhân tiêu biểu vào yết kiến, báo công với Chủ tịch nước. Đây là sự kiện quan trọng, khẳng định niềm tin của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với PVN, với CĐ DKVN và tập thể NLĐ Dầu khí trong chính lúc cam go, khó khăn nhất. Đó là niềm cổ vũ vô cùng to lớn, giúp cho tập thể lãnh đạo và hơn 60 ngàn CBCNV-LĐ Dầu khí vững tin, cùng nhau vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.

Thời gian qua, CBCNV-LĐ ngành Dầu khí đã tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội, với những kết quả đạt được như sau: Ủng hộ Trường Sa với số tiền hơn 21 tỉ đồng; ủng hộ xây dựng khu tượng đài Nghĩa sĩ Hoàng Sa 2 tỉ đồng; ủng hộ Khu tưởng niệm các chiến sĩ Gạc Ma 4 tỉ đồng; ủng hộ xây dựng Trạm xá Trường Sa 2 tỉ đồng.

Đồng thời, từ Quỹ Tương trợ Dầu khí, CĐ DKVN đã phối hợp với Tập đoàn chi quà tết Nguyên đán đối với CBCNV-LĐ đã nghỉ hưu; hỗ trợ xây mới hoặc sửa nhà cho 33 hội viên; Nhân dịp Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27-7: tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình chính sách tại nhiều tỉnh; 6 tháng đầu năm 2016, thăm, tặng quà 2 Mẹ Việt Nam Anh hùng và 3 công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn của Chi nhánh Dầu khí Miền Trung thuộc Tổng Công ty Dầu Việt Nam tại Quảng Nam; tặng quà Làng Hòa Bình, nơi đang nuôi dưỡng 51 người nghèo cô đơn, bị tàn tật do nhiễm chất độc da cam/dioxin; tặng quà Trung tâm Nuôi dưỡng trẻ em mồ côi sơ sinh không nơi nương tựa, tàn tật tại tỉnh Quảng Nam; thăm và hỗ trợ 10 liệt sĩ tai nạn máy bay.

Trong thời gian qua, hoạt động hợp tác quốc tế tiếp tục được quan tâm và đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Công đoàn đã xây dựng được mối quan hệ hữu nghị, hợp tác bền chặt với nhiều tổ chức công đoàn có uy tín trên thế giới (Công đoàn Nga, Nhật bản, Cuba, Hàn Quốc…), góp phần nâng cao vị thế của CĐ DKVN nói riêng, tổ chức Công đoàn Việt Nam nói chung.

Nhờ đội ngũ thủ lĩnh công đoàn các cấp trong PVN đã thể hiện rất tốt vai trò của mình nên tạo ra được sự đồng cảm với chính quyền, đồng thuận với các quyết sách - đặc biệt là trong việc tái cơ cấu.

Rất đáng mừng là tại các cơ sở, không có hiện tượng khiếu kiện vượt cấp; không có những vụ kiện tụng kéo dài; không có những vụ việc vi phạm pháp luật về quyền lợi của NLĐ… Tôi nghĩ đó là thắng lợi và là thành công của các thủ lĩnh công đoàn.

PV: Thưa đồng chí, năm 2016 và có lẽ năm 2017, thậm chí cả năm 2018 Tập đoàn Dầu khí vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn… Vậy thủ lĩnh Công đoàn phải làm gì?

Chủ tịch CĐ DKVN Nghiêm Thùy Lan: Để vượt qua những khó khăn, thách thức, CĐ DKVN đã lấy năm 2016 là “Năm sáng kiến, sáng chế, cải tiến kỹ thuật”, tổ chức phát động phong trào “Đẩy mạnh thi đua lao động sáng tạo trong CBCNV-LĐ Dầu khí”; phong trào thi đua lao động giỏi, lao động sáng tạo, thi đua trên các dự án, công trình trọng điểm. Đồng thời ban lãnh đạo CĐ DKVN chủ trì và phối hợp chủ trì tổ chức các lễ phát động, sơ kết phong trào thi đua, trên các công trường hay các dự án trọng điểm của Tập đoàn. Tiêu biểu là Dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2; Dự án Giàn Tam đảo 05; Dự án Nhà máy Nhiệt điện Long Phú 1; Dự án Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1... và tuyên dương, khen thưởng kịp thời các tập thể cá nhân có đóng góp xuất sắc.

Chúng tôi đẩy mạnh xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn vững mạnh, tâm huyết, trách nhiệm có năng lực, có kỹ năng, phương pháp hoạt động công đoàn - yếu tố cốt lơi để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của tổ chức công đoàn. Chú trọng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công đoàn cơ sở và cán bộ công đoàn chuyên trách về kỹ năng hoạt động công đoàn như: “Giải quyết xung đột trong hoạt động công đoàn”; kỹ năng hoạt động công đoàn cho các chủ tịch và cán bộ công đoàn cơ sở; tập huấn chính sách pháp luật; Hội thảo Thúc đẩy bình đẳng giới.

Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ, chúng tôi đã kiện toàn Ban Chấp hành Công đoàn Dầu khí Việt Nam khóa V, bầu bổ sung 1 ủy viên Ban Thường vụ, 3 ủy viên Ban Chấp hành, bổ nhiệm 1 Phó trưởng ban Phụ trách Ban Chính sách pháp luật và 1 Phó trưởng ban Chính sách pháp luật. Thực hiện Kế hoạch “Năm phát triển đoàn viên” của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2016, CĐ DKVN đã phát triển mới được 1.369 đoàn viên công đoàn.

Có thể nói, với những đóng góp quan trọng đó của CĐ DKVN và công đoàn các cấp, trong thời gian qua, mặc dù trong điều kiện khó khăn nhất nhưng PVN vẫn thực hiện tốt vai trò là một trong những trụ cột kinh tế của đất nước, duy trì phát triển sản xuất kinh doanh, bảo đảm việc làm cho NLĐ, hằng năm đóng góp lớn cho ngân sách Nhà nước.

Trong 6 tháng cuối năm 2016, PVN chắc chắn sẽ còn phải đối mặt với những thử thách khốc liệt hơn. Nhưng tôi tin rằng, người dầu khí chúng ta vốn không có thói quen lùi bước trước bất cứ một khó khăn, thử thách nào, đó là một truyền thống tốt đẹp của “Những người đi tìm lửa” trong suốt 55 năm qua. CĐ DKVN sẽ cùng với các công đoàn trực thuộc, tập thể CBCNV-LĐ thể hiện tốt nhất truyền thống văn hóa tốt đẹp đó.

PV: Xin cảm ơn đồng chí Chủ tịch về cuộc trao đổi này. Chúc đồng chí và lãnh đạo công đoàn các cấp hoàn thành tốt vai trò thủ lĩnh của mình.


Những tiếng nói từ công đoàn cơ sở

Chủ tịch CĐ PVFCCo Tống Xuân Phong: Thủ lĩnh công đoàn là một nghề
Để thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của tổ chức công đoàn tại đơn vị thì rất cần vai trò “thủ lĩnh” của người cán bộ công đoàn. Để thực hiện được vai trò này, trước hết người đứng đầu tổ chức phải xác định công việc, nhiệm vụ như một nghề, tâm huyết với nghề, có bản lĩnh, kiến thức, gương mẫu, có các kỹ năng cần thiết và phải bám sát cơ sở. Cán bộ công đoàn phải thể hiện quan điểm, tiếng nói của NLĐ; mạnh dạn kiến nghị, thực hiện về những vấn đề liên quan đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của NLĐ.

Tại PVFCCo, trong quá trình hoạt động, tổ chức công đoàn luôn chủ động, tích cực trong quá trình xây dựng, thương lượng và đại diện ký kết Thỏa ước lao động tập thể cũng như tham gia ý kiến hoàn thiện các chính sách, quy định đảm bảo quyền lợi của CBCNV cơ bản tốt hơn quy định của pháp luật. Trong đó các hoạt động chăm lo đời sống tinh thần cho NLĐ luôn được quan tâm thông qua việc đầu tư cơ sở hạ tầng tập luyện, hoạt động các câu lạc bộ đi vào chiều sâu, hội thi văn hóa thể thao thường xuyên thu hút đông đảo NLĐ tham gia. Bên cạnh đó, việc hiếu hỷ luôn được công đoàn quan tâm. Công đoàn cũng kịp thời nắm bắt chia sẻ những khó khăn của NLĐ thông qua việc động viên, hỗ trợ giúp đỡ bằng tất cả các nguồn lực kể cả vận động quyên góp không chỉ cho bản thân NLĐ mà cả với con cái và cha mẹ khi gặp khó khăn hoạn nạn... Tất cả các hoạt động phải hướng đến mục tiêu xây dựng tổ chức công đoàn như là “mái ấm” của NLĐ.

Trong bối cảnh hiện nay tôi cho rằng, đổi mới nội dung và phương thức hoạt động công đoàn, trong đó lấy NLĐ làm đối tượng tổ chức, phục vụ; lấy sự hài lòng của NLĐ để làm thước đo hiệu quả phong trào luôn được Công đoàn PVFCCo đặc biệt chú trọng. Đồng thời, để ngày càng thu hút công đoàn viên tham gia thì các hoạt động phải luôn sáng tạo, đổi mới, từ công tác báo cáo đến tổ chức hội họp, đổi mới các hoạt động phong trào, tạo ra những điểm nhấn, nét riêng vừa đảm bảo hiệu quả tổ chức, vừa phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị.

Công đoàn còn là trung tâm đoàn kết, huy động các nguồn lực, động viên NLĐ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, tích cực tham gia các phong trào thi đua. Tại PVFCCo có thể kể đến một số phong trào do công đoàn tổ chức thực hiện thành công trong thời gian qua, như: “Chương trình tết vì người nghèo” do công đoàn khởi xướng nay, đã trở thành chương trình xã hội thường niên của tổng công ty được xã hội ghi nhận đánh giá cao; chương trình “Một ngàn tấm bánh cả vạn nghĩa tình” với chi phi phí không nhiều nhưng đã đem lại không khí tết đến với cả ngàn bà con không nơi nương tựa; trong hoạt động văn thể mỹ có “Bóng chuyền nữ bãi biển” hay hội thi “Gương mặt thân quen” khá độc đáo, hội diễn “Tiếng hát cho mùa bội thu”...

Trong sản xuất kinh doanh có các phong trào khá đặc thù “Thi đua sửa chữa bảo dưỡng nhà máy”, “Thi đua giảm thiểu thời gian dừng máy, đảm bảo vận hành an toàn, ổn định”, “Phong trào lao động sáng tạo”… Hằng năm, PVFCCo đã có hàng trăm ý tưởng, sáng kiến phục vụ cho sản xuất kinh doanh và tiết kiệm cho đơn vị hàng chục tỉ đồng... Do đó, có thể khẳng định, dù trong hoàn cảnh nào đi chăng nữa thì người thủ lĩnh công đoàn phải luôn là người lĩnh xướng, thể hiện bản lĩnh vững vàng, tiếng nói thật sự có giá trị đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ. Và người thủ lĩnh phải vừa có tâm, có tầm vừa nhiệt huyết, hăng say với “nghề công đoàn” thì chắc chắn sẽ thành công.


Chủ tịch Công đoàn PV DrillingHồ Trọng Thoán: Thủ lĩnh Công đoàn phải hiểu NLĐ
Nếu như trước đây hoạt động công đoàn của tổng công ty và các công đoàn cơ sở gặp nhiều thuận lợi, mỗi phong trào, mỗi hoạt động đều thu hút hầu hết NLĐ tham gia. Tuy nhiên, từ khi giá dầu giảm sâu và nhất là từ cuối năm ngoái đến 6 tháng đầu năm nay, thị phần ngành khoan giảm sút, nhiều đơn vị thành viên có NLĐ phải nghỉ chờ việc thì hoạt động công đoàn PV Drilling cũng gặp rất nhiều khó khăn. Kinh phí hoạt động hạn hẹp là một nhẽ nhưng tinh thần của NLĐ có phần sút giảm, độ nhiệt huyết trong các phong trào cũng giảm đi đáng kể. Điều đó là một thực tế hiển nhiên, vì khi việc làm đang chông chênh thì khó đòi hỏi NLĐ có tâm trạng thực sự vui vẻ như trước được.

Mặc dù, chúng tôi và các cán bộ công đoàn cơ sở đã có nhiều hoạt động để động viên, khuyến khích NLĐ. Đồng thời công đoàn phối hợp cùng chính quyền kịp thời khen thưởng những ai có thành tích tốt, có nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật. Đây là những phần giá trị vật chất - tinh thần rất có ý nghĩa trong bối cảnh hiện nay, cũng như chia sẻ những khó khăn khác của người lao động, nhất là NLĐ đang nghỉ chờ việc.

Thời gian qua những cảnh báo, những thử thách đặt ra đối với tổ chức công đoàn khi Việt Nam tham gia TPP làm bản thân tôi và anh em trong Ban Chấp hành Công đoàn PV Drilling và các công đoàn cơ sở luôn trăn trở. Tìm cách cải tiến phương thức hoạt động sao cho có hiệu quả nhất, đáp ứng được nguyện vọng chính đáng của NLĐ. Có chăng, sẽ hạn chế những hoạt động bề nổi, đi sâu vào thực chất đời sống NLĐ.

Chúng tôi, những thủ lĩnh công đoàn phải đi sâu, đi sát đến cơ sở, tâm sự, chuyện trò để hiểu được tâm tư - tình cảm của NLĐ. Kịp thời động viên, khen thưởng, tôn vinh NLĐ có thành tích nổi bật ở cấp tổng công ty, công ty thành viên, đăng lên website tổng công ty, hay biểu dương trong các cuộc họp Ban Chấp hành…

Nhờ đi sâu vào đời sống NLĐ nên chúng tôi hiểu được những khó khăn trong đời sống vật chất và đời sống tinh thần của NLĐ để kịp thời hỗ trợ, động viên, chia sẻ. Có thể minh chứng cho điều này, thời gian qua, khi biết công đoàn viên Phạm Thị Ngọc Vân bị bệnh hiểm nghèo, Công đoàn Xí nghiệp Điều hành khoan và Công đoàn Khối Văn phòng PV Drilling đã tổ chức quyên góp, kết quả thật bất ngờ, số tiền quyên góp lên đến 254,5 triệu đồng nhằm giúp đỡ chị Phạm Thị Ngọc Vân. Cháu Ngô Nghiêm Nhật Minh con anh Ngô Quỳnh Hải hiện đang làm việc tại PVD Well Services bị ung thư máu hiếm gặp. Công đoàn cũng đã tổ chức quyên góp được 200 triệu đồng giúp cháu Minh chữa bệnh. Qua hành động này của các thủ lĩnh và công đoàn viên, tôi tin rằng gia đình chị Vân và gia đình anh Hải sẽ thấy ấm áp hơn rất nhiều. Biết đâu, chính tình cảm của công đoàn và đồng nghiệp cùng sự yêu thương, động viên của gia đình là động lực quan trọng để chị Vân và cháu Minh vượt qua bệnh hiểm nghèo.

Những tháng còn lại của năm 2016, Công đoàn PV Drilling sẽ luôn song hành cùng chính quyền từng bước vượt qua thử thách, có nhiều giải pháp để chia sẻ khó khăn với NLĐ, động viên - khuyến khích NLĐ có nhiều sáng kiến - cải tiến kỹ thuật trong lao động sản xuất, từng bước vượt qua khó khăn, thử thách trong giai đoạn hiện nay.
 

Như Phong và Thiên Thanh
Nguồn: Năng lượng Mới 546